Kans voor de Veenkoloniën

Kans voor de Veenkoloniën is een acht jaar durend programma, waarmee inwoners met eigen initiatieven en met steun van uiteenlopende organisaties hun leefsituatie kunnen verbeteren. Het doel dat daarmee centraal staat is de gezondheidsverschillen in deze regio aanzienlijk en duurzaam te verkleinen.

Grote verschillen

In een welvarend land als Nederland komen (sociaal economische) gezondheidsverschillen voor. En deze nemen eerder toe dan af. Het is aangetoond, dat mensen met een lage opleiding en een laag inkomen 7 á 8 jaar eerder overlijden en 15 jaar minder in goede gezondheid leven. Een van de gebieden waarvan dit bekend is zijn de Veenkoloniën, het Veenkoloniaal gebied van Groningen en Drenthe. Bekend is dat deze verschillen uiteenlopende oorzaken hebben. Zelfs soms oorzaken die op het eerste oog niet een directe relatie met gezondheid lijken te hebben, bijvoorbeeld werkloosheid, armoede of laaggeletterdheid.

Focus op regio’s

Op landelijk en lokaal niveau wordt al de nodige aandacht geschonken aan gezondheidsverschillen. Tweede Kamerlid Agnes Wolbert (PvdA) vond dat er meer focus nodig was op regio’s waar deze problematiek speelt. Haar voorstel, ingediend op 19 november 2014, richt zich op het verbeteren van de gezondheid van mensen met een lage sociaaleconomische status, het verhogen van de kwaliteit van leven en zorg, en tegelijkertijd het beheersen van de kosten. Met deze drie gerichte doelen en de keuze voor de Veenkoloniën is ‘Kans voor de Veenkoloniën’ geboren!

Kracht van inwoners centraal!

Het doel van Kans voor de Veenkoloniën is een duurzame verandering te realiseren in de leefsituatie (en gezondheid), die het liefst zoveel mogelijk door inwoners zelf op gang wordt gebracht en gehouden. De centrale gedachte is dan dus ook: uitgaan van de kracht van de inwoners door aan te sluiten op wensen en behoeften en liefst (bestaande) initiatieven van inwoners zelf.

Met een budget van 10 miljoen euro stelt het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport de regio in staat om samen gezondheidsverschillen die er zijn tussen bijvoorbeeld rijk en arm, werkend en werkeloos, aan te pakken en een bijdrage te leveren aan de leefbaarheid in de Veenkoloniën. Dit geld is beschikbaar om gezondheidsdoelen te bereiken. Met nadruk gaat het hierbij niet om onderzoek.

Met elkaar, voor elkaar

Richtinggevend in de aanpak van Kans voor de Veenkoloniën zijn de volgende uitgangspunten:

• Focus ligt niet alleen op gezondheid, maar ook op factoren die daar invloed op hebben, zoals armoede, werkgelegenheid, taalvaardigheid, etc.;
• Inwoners krijgen de ruimte om zelf invulling te geven aan het programma, er ligt niet een kant en klaar plan;
• Diverse partijen werken samen en stellen heldere doelen;
• Deze partijen haken aan op bestaand beleid, maar brengen dit samen verder door er op voort te bouwen en te vernieuwen;
• Dit doen ze met een breed draagvlak (bestuurlijk en onder inwoners);
• Er is oog voor preventie en besparing, zodat de gezondheidswinst een langere duur kent;
• We gaan voor een positieve insteek, we leren van elkaar en delen successen!

Gebied

Bij Kans voor de Veenkoloniën zijn de volgende gemeenten betrokken:

• Groningen: Bellingwedde, Hoogezand-Sappemeer, Menterwolde, Pekela, Oldambt, Stadskanaal, Veendam en Vlagtwedde.
• Drenthe: Aa en Hunze, Borger-Odoorn, Coevorden, Emmen en Hoogeveen.

Kans voor de Veenkoloniën staat voor samenwerking in de regio. Dit is een belangrijk uitgangspunt van het programma. Het Programma is als volgt georganiseerd:

Samenspel van partijen – de brede coalitie

De brede coalitie zijn de vertegenwoordigers van alle partijen die actief bij het programma betrokken zijn. Naast de inwoners, hebben ook de aanbieders van zorg en preventie, gemeenten en de zorgverzekeraars een rol. Gemeenten zijn er bij betrokken vanwege hun wettelijke taken op het gebied van volksgezondheid. En zorgverzekeraars omdat ze de spil zijn van de financiering van de zorg. In gezamenlijkheid kunnen deze partijen een bijdrage leveren aan het terugbrengen van de gezondheidsverschillen. Deze brede coalitie, ook wel ambassadeurs van het programma, werkt aan inhoudelijke onderwerpen van het programma, dient als klankbordgroep voor de stuurgroep en neemt deel aan werkconferenties.