Waar stem ik voor bij de Provinciale Statenverkiezingen?

Bij de verkiezingen voor Provinciale Staten kiest u de leden van de Provinciale Staten. 

Informatie over partijen en kandidaten waar u op kunt stemmen

Op de website van uw provincie vindt u informatie over de politieke partijen en kandidaten die meedoen aan de verkiezing. Voor de verkiezingen ontvangt u thuis de kandidatenlijst. Op de websites van de partijen leest u hun plannen.

Wat zijn de Provinciale Staten?

Nederland telt in totaal 12 provincies. Elke 4 jaar kunt u stemmen op een kandidaat van een politieke partij die u de komende 4 jaar vertegenwoordigt in de Provinciale Staten.

De gekozen leden van de Provinciale Staten zijn de volksvertegenwoordigers. Zij vormen het parlement van de provincie. Het aantal zetels in Provinciale Staten hangt af van het aantal inwoners van de provincie. De provincies met het minste aantal inwoners hebben 39 zetels in de Staten. Die met het meeste aantal inwoners 55. 

Taken Provinciale Staten

De leden van Provinciale Staten (statenleden) hebben een aantal belangrijke taken.

1. De Provinciale Staten zijn de volksvertegenwoordigers van de provincie. Zij bepalen het beleid van de provincie op de belangrijkste punten en controleren de Gedeputeerde Staten
2. Ze kiezen de Gedeputeerde Staten. Dat is het dagelijks bestuur van de provincie.
3. Ze beslissen mee over bijvoorbeeld de aanleg van woonwijken, bedrijventerreinen, natuurgebieden en doorgaande wegen en verlenen milieuvergunningen voor bedrijven.
4. Ze kiezen de leden van de Eerste Kamer. 

Provinciale Staten benoemen Gedeputeerde Staten

Verschillende partijen in de Provinciale Staten gaan samenwerken. Net zoals na Tweede Kamerverkiezing, wordt daarna een bestuur gevormd in de provincie. Dit heet het college van Gedeputeerde Staten. Een gedeputeerde is vergelijkbaar met een minister. Een provincie kan minimaal 3 en maximaal 9 gedeputeerden tellen. De voorzitter van het college is de commissaris van de Koning.

Provinciale Staten kiezen leden Eerste Kamer

De verkiezing van de Eerste Kamer vindt eenmaal in de 4 jaar plaats. De volgende verkiezing voor de Eerste Kamer vindt plaats op 30 mei 2023. 

De leden van de Provinciale Staten kiezen dan de leden van de Eerste Kamer. Dat doen zij samen met het kiescollege niet-ingezetenen en de kiescolleges van Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Door te stemmen bij de Provinciale Statenverkiezingen heeft u dus ook invloed op de samenstelling van de Eerste Kamer. De Eerste Kamer is belangrijk bij de totstandkoming van wetten. Zo kan zij een wet afkeuren die eerder door de Tweede Kamer is goedgekeurd.

Wat zijn kiescollege Caribisch Nederland en kiescollege niet-ingezetenen?

In Nederland kiezen de leden van Provinciale Staten de Eerste Kamer. De eilanden van Caribisch Nederland maken geen deel uit van een provincie, waardoor de Nederlandse inwoners van de eilanden geen stem hadden in de samenstelling van de Eerste Kamer. Daarom zijn aparte kiescolleges voor Caribisch Nederland opgericht. Zo hebben de Nederlandse inwoners van Bonaire, Sint Eustatius en Saba ook invloed op de samenstelling van Eerste Kamer. Net als de inwoners van Europees Nederland. De leden van deze kiescolleges kiezen – op vergelijkbare wijze als de leden van Provinciale Staten – de Eerste Kamer. Ook voor de Nederlanders die in het buitenland wonen is een apart kiescollege ingericht. De Nederlanders die in het buitenland wonen, kunnen hun stem uitbrengen voor dit kiescollege, en de leden van dit kiescollege kiezen op hun beurt – op vergelijkbare wijze als de leden van Provinciale Staten – de Eerste Kamer.

Taken provincie

In Nederland zijn er 12 provincies. De provincie is een bestuurslaag tussen het Rijk en gemeenten. De provincie heeft verschillende taken: 

1. Indeling van de ruimte: waar woningen mogen worden gebouwd, waar een natuurgebied komt, hoe de (spoor)wegen lopen, waar een industriegebied of windmolens komen. 
2. Natuur en milieu: natuurbeheer, milieu, vergunningverlening, toezicht en handhaving
3. Klimaat en energie: stimuleren en financieren van duurzame energie
4. Openbaar vervoer: zorgen voor bus- en streekvervoer in de hele provincie
5. Infrastructuur: aanleggen en onderhouden van provinciale wegen, fietspaden, bruggen en sluizen 
6. Cultuur en monumentenzorg: erfgoed behouden en beschermen 
7. Economie: zorgen voor een aantrekkelijke provincie voor bedrijven,  en voor meer werkgelegenheid
8. Toezicht op gemeenten en waterschappen: zoals de gemeentelijke begrotingen goedkeuren

Terug naar verkiezingen 2023